Türk propolis ekstraktlarının fibroblast hücre serilerinde genotoksisite üzerine etkisinin DNA tamir enzimleri vasıtasıyla incelenmesi

İbrahim Turan
Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü / Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, 2011, 83 s.
TEZ NO: 310203
Sorgu Penceresine TEZ NO’yu yazarak Ayrıntılı Bilgi ve PDF dökümana ulaşmak için tıklayınız

ÖZET
Propolis, polifenolik bileşikler ve flavonoidler açısından zengin, toplandığı bölgenin coğrafyasına ve iklimine göre kompozisyonu değişebilen, antibakteriyel, antitümöral, antiinflamatuar, antioksidatif, antimutajenik ve diğer faydalı aktiviteleri ile doğal bir ilaç olarak kullanılan önemli bir arı ürünüdür. Oksidatif stres serbest radikal oluşumu ve antioksidan sistem arasındaki dengenin bozulması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Oksidatif stres sonucu oluşan hasarlardan biri de DNA hasarıdır. DNA’ da oluşan hasar, çeşitli mekanizmalar ile sürekli tamir edilmektedir. Oksidatif hasarın tamirinde görevli en aktif mekanizma BER tamir yolağıdır. Bu yolakta önemli enzimlerden ikisi hOGG-1 ve Neil-1 DNA glikozilaz enzimleridir. Bu çalışmada Türkiye’ nin çeşitli yörelerinden toplanan karma propolis örneklerinden hazırlanan etanolik ekstrakların DNA tamir enzimlerinin ekspresyonu üzerine etkisi incelendi. 4 saatlik iyileşme zamanlarında uygun hasarlayıcı t-BHP konsantrasyonu 300 µM, optimum propolis konsantrasyonu 200 µg/mL olarak bulundu. Daha sonra literatürde bulunan benzer gen ekspresyon çalışmalarında kullanılan real-time PCR yöntemi kullanılarak ilgilenilen hedef genin mRNA ekspresyon miktarı negatif kontrol grubunun mRNA ekspresyon miktarına göre artan ya da azalan katları şeklinde ifade edildi. DNA hasarının tespiti için ise komet analizi kullanıldı. Çalışmamızda hOGG-1 mRNA ekspresyon analizi sonuçlarına göre pozitif kontrol grubunda daha yüksek olmakla birlikte, deney grubunda da mRNA ekspresyonlarının arttığı gözlendi. 12. saatte her iki grupta da en yüksek ekspresyon seviyeleri tespit edildi. 24 saat sonunda deney grubu ekspresyon seviyesinin bazal seviyenin altına düştüğü pozitif kontrol grubunda ise bazal seviyede kaldığı gözlendi. Neil-1 mRNA ekspresyon analizi sonuçlarına göre ise pozitif kontrol grubunda daha yüksek olmakla birlikte deney grubunda da mRNA ekspresyonlarının arttığı gözlendi. En yüksek artış pozitif kontrol grubunda 12. saatte, deney grubunda ise 8. saatte gözlendi. Komet sonuçları ile birlikte değerlendirildiğinde etanolik propolis ekstraktlarının antigenotoksik özelliğinin, DNA tamir enzimlerinin ekspresyonlarında artıştan ziyade farklı mekanizmalar ile hasarı oluşmadan engelleme özelliğinden kaynaklanabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler: Propolis, DNA komet analizi, Real-time PCR, Neil-1, hOGG-1